Faturasını Kaybettiğiniz Ürünü İade Edebilir Misiniz?

Faturasını Kaybettiğiniz Ürünü İade Edebilir Misiniz?

İnternet üzerinden alışveriş işlemlerinin kolaylaşması ile artık çoğumuz alışverişlerimizi yerimizden dahi kalkmadan birkaç tuşa dokunarak gerçekleştirebilir olduk. Bir malı almak bu kadar kolaylaşmışken acaba aldığımız kadar da kolay iade edebiliyor muyuz? Özellikle de alış faturasını kaybettiğimiz bir ürünün garantisini, değiştirme hakkını ya da iade hakkını da faturası ile beraber kaybetmiş mi oluyoruz?

Bu sorunun birbirinden değişik birkaç yönü var. Birincisi uygulamada karşımıza çıkan yönü. İstisnai birkaç büyük perakende firması hariç neredeyse firmaların tamamına yakını ağız birliği etmişçesine faturasını kaybettiğiniz ürün için herhangi bir işlem yapılamayacağını söylemekteler. Hatta bazıları işi biraz daha ileri götürüp bozulmamış haldeki orijinal paketi ve faturası bir arada olmayan ürünlerle ilgili de bir işlem yapmamakta. Bir düşünsenize evinize aldığınız onlarca malın faturaları bir yana her birinin orijinal paketlerini de saklamaya kalksak ikinci bir eve daha ihtiyacımız olurdu. Bu durumda da işimiz şansa mı kalıyor? Aldığımız ürün bozulmasın, bozuk çıkmasın her şey yolunda gitsin, faturası kaybolmasın, paketi bozulmasın, olmadı karşımızdaki firma müşteri memnuniyeti çerçevesinde faturadır, orijinal pakettir istemesin ya da kanunlar bizi korusun. Peki kanunlar bizi koruyor mu?

Bu soru ile de ilgili karşımıza iki önemli kanun çıkıyor. Biri 3065 sayılı Katma Değer Vergisi kanunu, diğeri ise 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun. Her iki kanunda hayatımızda ticareti düzenleyen önemli düzenlemeler getiriyorlar. Burada bunlara uzun uzun değinmeyeceğim. Sadece konumuzla ilgili olarak satıcı firmaların, sattıkları ürünle ilgili herhangi bir işlem yapmak için satış faturasının aslını isterken hangi yasal düzenlemeye dayandıklarına ve bizim tüketici olarak bunun karşısında neyi nasıl öne sürmemiz gerektiğine değineceğim.

Firmaların dayandıkları temel yasal düzenleme 24.04.1996 tarihli 54 seri nolu KDV genel tebliği B-1 paragraf ikidir. Ne yazmakta bu paragrafta “Tüketiciler tarafından malların iade edilip bedellerinin geri verilmesinin istendiği durumlarda, satıcı tarafından ödenen bedellerin katma değer vergisi dahil tutarları tüketiciye iade edilecektir. Satıcılar işlemlerinin düzeltilmesi için iade edilen mal nedeniyle gider makbuzu düzenleyecekler ve tüketiciden iade edilen mala ait fatura ve benzeri belgeyi bu makbuz ekinde geri alacaklardır.” Bu düzenleme sadece iade işlemlerinde değil değişim işlemlerinde de geçerli. Yani fatura olmazsa bu tebliğe göre işlem yapamıyorsunuz, sandıysanız yanıldınız. Çünki vergi mükellefiyeti bulunmayan nihai tüketicilerin sadece fatura kaybı nedeniyle yaşayabileceği bu sıkıntıların önüne geçmek için bulduğum iki özelgeyi burada paylaşacağım. Biri tebliğin çıktığı 1996 yılından hemen sonraki yıl olan 1997 de verilmiş.

 Maliye Bakanlığı 18.09.1997 tarih ve B.07.0.GEL.0.53/5308-119/39973 sayılı özelgesine göre “54 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin B/1 bölümünde, tüketiciler tarafından satın alınan malların çeşitli nedenlerle iade edildiği durumlarda satıcılar tarafından iade edilen mal nedeniyle gider pusulası düzenleneceği ve tüketiciden iade edilen mala ait belgenin geri alınacağı açıklanmıştır. Ancak, Bakanlığımıza yansıyan olayların yeniden değerlendirilmesi sonucunda, yukarıda bahsedilen işlemlerde fiili imkansızlıklar nedeniyle satın alınan mallara ait belgelerin satıcılara geri verilemediği anlaşılmıştır. Bu durumda da satıcılar, tüketicilerin iade ettikleri mallar için yine gider pusulası düzenleyecekler ve pusulada alış belgesinin ibraz edilemediğini açıkça belirteceklerdir.” Diğeri ise 2011 yılına ait orada ne diyor? “Şirketinizin sattığı malların tüketiciler tarafından iade edilmesi halinde, Şirketinizce gider makbuzu düzenlenecek ve tüketiciden iade edilen mala ait fatura ve benzeri belge bu makbuz ekinde geri alınacaktır. Gider makbuzunda, iade edilen malın KDV si satış bedelinden ayrı gösterilmek suretiyle bu tutar indirim konusu yapılarak işlem düzeltilecektir. Diğer taraftan, iade edilen mala ait fatura veya benzeri belgenin fiili imkansızlıklar nedeniyle ibraz edilemediği durumlarda ise aynı şekilde gider makbuzu düzenlenecek ve makbuz üzerine alış belgesinin ibraz edilemediği açıkça belirtilecektir.” (İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 28/9/2011 tarih B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.35-1652 sayılı özelgesi).

Sonuç olarak tüm bu anlatılanlar ne anlama geliyor derseniz, satın aldığınız bir malın faturasını kaybetmiş olsanız dahi, o mala ait yasal haklarınızı kaybetmiş olmuyorsunuz. Yasalardan kaynaklı hak ettiğiniz her türlü iade, değişim, tamirat vb haklarınız korunuyor.

Kaynak: Hakan Katırcıoğlu - www.MuhasebeTR.com