Gece Fazla Mesai Yaptırılan İşçi

İşçinin haklı nedenle fesih hakkı 4857 sayılı İş Kanununun 24 üncü maddesine düzenlenmiş bulunuyor.

Klasik sağlık nedenleri yani işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa, işçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa işçi iş akdini haklı nedenle feshedebileceği gibi 24 üncü maddede düzenlenmiş bulunan haklardan bir diğeri de ahlak ve iyi niyet hallerine aykırı uygulamalar oluyor.

Ahlâk ve iyi niyete aykırı nedenler olarak;

İşverenin iş, ücret, iş şartları veya işyeri hakkında işçiyi kandırması, aldatması veya yanıltması,

İşverenin işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunması,

İşverenin işçiye veya ailesi üyelerinden birine karşı sataşmada bulunması veya gözdağı vermesi, yahut işçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karşı davranışa özendirmesi, kışkırtması, sürüklemesi yahut işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlemesi yahut işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnat veya ithamlarda bulunması,

İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumu işverene bildirmesine rağmen gerekli önlemler alınmaması,

İşverenin işçi ücretlerini ödeme gününden itibaren 20 (yirmi) gün içinde deprem, sel veya yangın gibi zorlayıcı bir neden olmadığı halde ödememesi

Hallerinde işçinin iş akdini tazminata hak kazanarak feshetmesi mümkün bulunuyor.

Bahse konu ücret kavramı içerisine yalnız çıplak ücret değil, fazla çalışma ücreti, bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti gibi tüm ücretler dahildir. İkramiye, prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, fazla mesai, hafta tatili, genel tatil gibi alacakların ödenmemesi durumunda da işçinin haklı fesih imkânı bulunuyor.

Günümüzün güncel problemlerinden biri olan kayıt dışı ücret sorunu da işçinin haklı nedenle sözleşmesini feshedebilmesine imkân tanıyan durumlardan oluyor.

Bütün bu durumlarda işçinin tazminatını talep ederek işten ayrılması mümkün bulunuyor. Yani ücretini veya diğer ücretlerini alamayan işçi, işi bıraktığında kıdem tazminatının yanı sıra varsa hak edip de alamadığı  fazla mesai ücretlerini, yıllık izin ücretlerini, maaş ve sosyal hak alacaklarını, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerini işverenden talep edebilir.

Ücretin düşürülmesi hali de fesih sebebidir

Ücretin parça başına veya iş tutarı üzerinden ödenmesi kararlaştırılıp da işveren tarafından işçiye yapabileceği sayı ve tutardan az iş verildiği hallerde, aradaki ücret farkı zaman esasına göre ödenerek işçinin eksik aldığı ücret karşılanmazsa, yahut çalışma şartları uygulanmazsa işçi iş sözleşmesini haklı olarak feshedebilir.

İş Kanununa Aykırı Çalıştırma da Fesih Sebebidir

Hukuki olarak işçinin haklı feshinin illa 24 üncü maddedeki kalıba uyması şart bulunmuyor. Yüksek Mahkeme İş Kanunun amir hükümlerine aykırı biçimde çalıştırılan işçinin de haklı nedenle fesih hakkını teslim ediyor. Örneğin gece dönemi sayılan saat 20.00 – 06.00 saatleri arasında sürekli olarak 7,5 saatten fazla çalıştırılarak fazla mesai yaptırılan işçinin de bu nedenle iş akdini haklı nedenle feshedip kıdem tazminatını talep edebileceğine hükmediyor.

Nitekim Yargıtay 9 .Hukuk Dairesi bir kararında “Davacı bayan işçi, gece vardiyalarında 12' şer saat çalıştırılmıştır. Bu çalışma şeklini bilerek işe girmiş olsa da, yasanın ve yönetmeliğin çalışma koşullarını belirleyen anılan hükümleri karşısında iş sözleşmesi ile işyeri uygulamalarının bağlayıcılığından söz edilemez. Çalışma koşullarını belirleyen kaynaklar sıralamasında daha üst sıralarda yer alan yasa hükmü ile yönetmeliğe değer verilmelidir. Yasa ve yönetmelikle belirlenmiş olan çalışma koşullarının uygulanmaması, 4857 sayılı İş Kanununun 24. maddesinin 2. fıkrasının son cümlesine göre işçiye haklı fesih imkânı vermektedir. Somut olayda davacı işçi iş sözleşmesini haklı olarak feshettiğinin kabulü gerekir. Kıdem tazminatı isteğinin kabulü gerekirken yazılı şekilde talebin reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. “ diyerek bahse konu hakkın altını çizmektedir.

Kaynak: http://www.alitezel.com/index.php?sid=yazi&id=7260