Stajyere emeklilik hakkı

Stajyerlikte geçen süreler emeklilik hesabından sayılmıyor. Ancak çalışanlar bu süreleri borçlanarak işe giriş tarihini geriye çekmek istiyor.

Sosyal güvenlik mevzuatlarımızda yapılan düzenlemelerle artık stajyerlerin de ciddi hakları bulunuyor. En azından daha önce "bedava eleman" olarak görülen bu arkadaşlarımız, belli şartlarda ücret alıyor ve sağlık açısından da sigortalı oluyorlar. Sigortalarını ise okulları ödüyor. Daha önceki yazılarımda bu ücret haklarını anlattığım için bu konuyu kısa geçip, emekliliğe gelmek istiyorum. Stajyerlikte geçen süreler normal şartlarda emeklilik hesabından sayılmıyor. Doğal olarak ilk alınan sigorta numarası geçerli olsa bile, staj başlangıcı işe giriş tarihi olarak kabul edilmiyor.  

İŞE BAŞLANGIÇ TARİHİ OLMALI  

Dolayısıyla emekliliği etkileyen malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primi ödenmiyor. Ödenen primler sadece iş kazası, meslek hastalığı gibi durumlarda devreye giriyor. Geçen haftalarda gündeme getirdiğimiz bu konu çok tartışıldı. Şimdi bu vatandaşlar staj başlangıçlarının en azından sigorta başlangıcı olarak sayılmasını istiyor. Bunun örnekleri var mı? Evet... Avukatlar staj yaptıkları süreleri emeklilik hesabından saydırabiliyor. Doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık öğrenim süreleri, hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri borçlanılacak hizmetler kapsamında yer alıyor. Bizim bu noktada iki önerimiz var. Birincisi, bu süreler emekliliği etkileyen hizmet sürelerinden sayılmasa bile en azından işe giriş başlangıç tarihi olarak kabul edilebilir. İkincisi ise işe giriş tarihi stajla başlatıldığında bu süreler için borçlanma hakkı verilebilir.  

DOĞUMDA İŞE YARIYOR 

Stajyerlik süresi kadınlar için bir avantaj sağlıyor. Doğum borçlanmasını sigortalı oldukları tarihten sonraki çocuklar için yapabiliyorlar. Fakat emekliliği etkilemeyen staj başlangıcı doğum için başlangıç sayılıyor. 

İSTİFA TAZMİNATI ENGELLER 

 2011'den beri çalıştığım işyerimden sağlık sorunları yüzünden istifa ettim. 2 hafta sonra istifamı kabul edip çıkışımı verdiler. Rapor alsam tazminat alabilir miyim?

Sağlık sorunlarıyla tazminat almak mümkün ama bunun için işyerinde sağlığınızı tehlikeye düşürecek bir durum olması gerekiyor. 

BORÇLANMA İMKâNI YOK 

 SSK girişim 01.05.1992. Öncesinde 2 çocuk yaptım. 1998'de bir çocuğum daha oldu. 2 bin 160 günüm var. Borçlanma yapabilir miyim? 

Bu şartlarda sadece bir çocuğu borçlanıp 720 gün kazanabilirsiniz. Primleriniz 2 bin 280 gün eder. Ancak emeklilik için 5 bin 525 gün ve 48 yaş şartları gerekiyor. 

BAĞ-KUR BORCU SİLİNİR Mİ? 

 2008'de Bağ-Kur'lu oldum ama hiç ödemedim. Borcumu sildirebilir miyim?  

01.10.2008 sonrası hizmetleri ve borçları sildirme imkânı bulunmuyor. Torba yasaya girmesi beklenen sildirmeyle ilgili düzenleme de henüz çıkmadı. Borçlarınızı yapılandırmayla taksite böldürebilirsiniz. 

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM 

 1967 doğumluyum. 3 çocuktan sonra 1997'de sigortalı oldum. 4100 prim günüm ödenmiş. Ne zaman emekli olurum? 

53 yaş 20 yıl ve 5900 güne ihtiyacınız var. Doğumları borçlanamıyorsunuz. 

 16.11.1976 doğumluyum. İşe giriş tarihim 03.12.2004. 1200 gün prime sahibim, 1996'da askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim?  

60 yaş ve 7 bin prim günü şartlarına tabisiniz. Çalışıp priminizi tamamlamanız gerekiyor. 

21.02.1985 girişliyim bin 930 günüm var. İki çocuk sahibiyim. Ne zaman emekli olabilirim? 

Yaşınızı yazmamışsınız. 41 yaş ve 5 bin prim günü şartlarınız var. Yılınız tamamlanmış. İki çocuk, işe girişten sonra bin 440 gün kazanırsınız ama bu da yetmez. Primleri tamamlayıp yaşı bekleyeceksiniz. 

20.10.1971 doğumluyum. İşe giriş tarihim 29.09.1993. Halen çalışıyorum. Ne zaman emekli olurum? 

Emeklilik şartlarınız 25 yıl 54 yaş ve 5 bin 675 prim günü. 20.10.2025'te emekli olursunuz.

Sabah