Akıllı Yazar Kasa Hakkında Bilinmesi Gerekenler

1- Akıllı Yazar Kasa Nedir ?

Gelir İdaresi Başkanlığının 21.03.2012 tarihli yayınladığı ‘‘ yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar teknik kılavuzu ’’ve Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğ(Seri No: 69)  ile Gelir İdaresi Başkanlığı kamuoyunu bu konuda bilgilendirmiş ve internet bağlantılı yeni nesil ÖKC kullanılması zorunluluğunu açıklamıştır. İşte bu doğrultuda akıllı yazarkasalar; çoklu ortak pos kombinasyonu entegre edilmiş IP tabanlı iletişim yapısı sayesinde sürekli olarak Maliye Bakanlığı ve bankalar ile veri alışverişi sunan yeni nesil ödeme kaydedici cihaz olarak ortaya çıkmıştır.

2- Özellikleri nelerdir?

En önemli özelliği ÖKC(ödeme kaydedici cihaz) ile POS cihazının bir arada sunumudur. Mükellefler önceden belirli bir ücret karşılığı ÖKC sahibi olabilirken POS cihazını bankalar aracılığı ile temin edebiliyorlardı; ancak belirli şartların imza altına alınması ile birçok maddi prosedürün yükümlülüğünü üzerlerine almak zorundalardı. Bu sistemin başlaması ile beraber her iki cihaz tek bir elektronik yapı altında toplanıp senkronize bir şekilde mali gözetim altında sorunsuz olarak çalışarak iş yerlerine zaman ve maliyet kazancı sağlayacaktır; aynı zamanda taşınabilir özelliği sayesinde iş yeri dışında kullanımıda mümkün kılacaktır. Ayrıca;

-Yeni nesil ödeme kaydedici cihazların içeriğine Gelir İdaresi Başkanlığı istediği an ulaşabilecektir.

-Cihazların mali hafızasındaki bilgiler silinemeyecek, değiştirilemeyecek. Her türlü müdahaleye karşı koruma sağlayan bir sisteme sahip olacaktır.

-Gelir İdaresi Başkanlığı bu cihazlar üzerinden istediği formatta mali raporlar alabilecektir.

3- Şimdi ki yazarkasaları ne zamana kadar kullanabiliriz?

Öncelikli olarak faaliyetlerinde taşınabilir EFT-POS cihazı kullanan mükellefler sektörleri ne olursa olsun 1 Ekim 2013 tarihi itibarı ile EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmak zorundadırlar. Tebliğ kapsamında yol kenarı otopark hizmeti veren mükellefler de faaliyetlerinde 1 Ekim 2013 tarihinden itibaren EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme kaydedici cihazları (ÖKC) kullanmak zorunda olacaklardır. Ancak hali hazırda saydıklarımız dışında yazarkasası olanlar 1/1/2016 tarihinde yeni nesil yazarkasa kullanmaya başlayacaklardır. 1/1/2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, malî hafızaları dolan ödeme kaydedici cihazlara, yeni malî hafıza takılmayacak, yeni nesil cihaz alınması zorunlu olacaktır.

4- Hangi işletmeler Ekim’de bu cihazı almak zorunda?

Satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlar (perakende teslimde bulunan veya hizmet ifa eden) Vergi Usul Kanununa göre fatura vermek zorunda olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde (6/12/1984 tarihli ve 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanuna göre kullanmak zorunda oldukları ödeme kaydedici cihazların yerine) "Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları" kullanmak zorundadırlar. Ayrıca akaryakıt pompalarına bağlanan, sinema giriş bileti ve yolcu taşıma bileti düzenleyen ve yol kenarı otopark hizmeti veren mükellefler de bu Tebliğ kapsamına girmektedir.

5- Sadece kredi kartı ödemelerinde mi bu cihaz kullanılacak?

İşletmeler tüm satış türleri için(nakit ya da kredi kartı) yazar kasa fişi kesmek zorundadırlar. Yeni nesil akıllı yazar kasarlarda kartlı satışların bilgileri, mali bilgiler ile eşleştirilerek Maliye Bakanlığına aktarılıyor olacak. Aynı zamanda nakit satışlar için kesilen fişlerinde mali bilgileri online olarak Maliye Bakanlığına aktarılıyor olacaktır. Bu nedenle her iki satış türü içinde mutlak suretle akıllı yazarkasa fişi kesilmelidir, aksi halde cezai müeyyide ile karşılaşılmaktadır.

6- Kaç nüsha çıktı alınacak?

Akıllı yazarkasalar kartlı işlem alındığında yazarkasa fişi,pos slip’i olarak iş yeri nüshası ve müşteri nüshası olmak üzere toplamda üç nüsha verilecektir.Ancak ÖKC kılavuzunda uygulama ile ilgili olarak yapılacak değişiklikler doğrultusunda bu durum değişiklik gösterebilir.

7- Akıllı yazarkasa kullananlar hangi bankalarla anlaşmalıdır?

Bu sistemi Türkiye’deki tüm bankalar alt yapı olarak desteklemektedirler. Bu nedenle mükellef istediği herhangi bir bankayla anlaşarak kredi kartı ödemelerinin tahsilatını yapabilmektedir.

8- Bu akıllı yazarkasalarda da gün sonu, Z raporu alınacak mı?

Akıllı Yazarkasalarda kullanılacak pos sistemin de gün sonu yapılacaktır. Gün sonu işlemi işletmenin tercihine gün içerisinde birden fazla yapılabilir. Bankaların kendi sistem yönetimleri içerisinde farklılık gösteren otomatik gün sonu uygulaması akıllı yazar kasa pos sistemlerinde yine bankaların tanımlayacağı zamanlarda gerçekleşecektir. Akıllı yazar kasa sisteminde Z raporu ise kapanış sonrası sadece bir defaya mahsus olmak üzere alınacaktır.

9- Bu cihazlar nereden ve nasıl temin edilebilir?

Bu cihazlar Maliye Bakanlığının belirleyeceği ithalatçı firmalardan ya da mükellefin anlaşacağı bankalar yoluyla temin edilebilir.

10- Bu düzenlemenin yararları nelerdir?

Maliye Bakanlığının ve EKK’nın direktifleri doğrultusunda Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan kayıt dışı ekonomi ile mücadele eylem stratejisi planı doğrultusunda akıllı yazar kasa pos sistemine geçilmesi uygun görülmüştür. Sistemin ana amacı vergi kaçaklarını önleyip; adil olarak düzenli kayıtlar tutulmasını sağlamak ve daha az maliyet ile sürekli mali kontrolü sağlamaktır. Diğer yandan tüm bankaların pos yapısı bir araya toplanıp iş yerlerinde pos cihazı bulunduran tüm işletmelerin daha fazla satış alternatifi sağlamalarıdır. Bankalar tarafından pos cihazlarına uygulanan masraf kesintilerinin ortadan kaldırıp işletmelerin gelirinin arttırılması da bu uygulamanın amaçlarından biridir. Bizlerde umuyoruz ki bu yeni sistemden beklenilen sonuçlar elde edilir. Ayrıca son olarak yeni nesil ödeme kaydedici cihaz ya da diğer adıyla akıllı yazar kasalar için en önemli tarih 1 Ekim 2013’tür, bunu da bir kez daha hatırlatalım.

Yazar

SMMM

Dr.Murat DEMET